پولیس وايي، د خیبر پښتونخوا په کوهستان کې یې په وروستیو کې د شوې ناموسي وژنې په تړاو څلور تنه نیولي دي.
په همدې حال کې پولیسو ویلي دي چې په ډېره اسماعیل خان کې د ناموس په نوم د یوې ښځې د وژنې په غبرګون کې د یوې ماشومې په ګډون درې تنه وژل شوي دي.
په خیبر پښتونخوا کې تازه پېښې پر داسې مهال شوې دي چې د نومبر پر ۲۵مه پر ښځو د تشدد د ختمولو نړیواله ورځ ولمانځل شوه او له هغه وخت راهیسې پر ښځو د تشدد پرضد ۱۶ ورځنی کیمپېن دوام لري.
د ډېره اسماعیل خان د صدر تاڼې د پولیسو مشر عمر حیات مشال راډیو ته وویل چې پېښه د هغه ښار د پنیالې په رحمانيخېلو کلي کې شوې ده چې مقدمه یې دایره کړې، پلټنې کوي او پکې ککړ کسان نیسي.
د سیمې یوه اوسېدونکي مجید مروت مشال راډیو ته وویل چې یو کس د ناموس په نوم خپله مېرمن ووژله چې تر هغې وروسته د هغې ښځې ورور ورغی او د هغې ماشومه لور، خواښې او خسر یې ووژل.
د سیمې اوسېدونکو له پولیسو غوښتنه کړې ده چې د دې ډول پېښو مخنیوي لپاره دې په کورونو کې د وسلو پر ساتلو بندیز عملي کړي.
د کوهستان پېښه
د کوهستان پولیسو ویلي دي چې په وروستیو کې یې د یوې ناموسي وژنې په تور څلور تنه نیولي دي.
د هزارې ډېوېژن د پولیسو د مشر ویاند واجد محمود د نومبر پر ۲۸مه مشال راډیو ته وویل چې هغه نجلۍ د نومبر پر ۲۴مه په خپل کور کې وژل شوې وه چې پولیسو یې مړی ترلاسه کړی دی.
د ده په خبره، هغه نجلۍ تر هغې وروسته وژل شوې وه چې پر فېسبوک یې له یوې نجلۍ او دوو هلکانو سره ګډ انځورونه خپاره شوي ول.
محمود وايي، د نجلۍ د وژنې په تړاو یې د هغې پلار، تره، د تره زوی او یو بل خپلوان نیولي دي او ورڅخه پلټنې کوي.
د ده په خبره، په انځورونو کې ښکاره شویو هلکانو او نجلۍ ته هم د مرګ ګواښونه شوي دي خو هغوی یې محفوظ ځای ته لېږدولي دي.
محمود هغه خبرې بې اساسه بللې دي چې ګواکې د نجلۍ د وژنې پرېکړه جرګې کړې وه او زیاتوي چې پر فېسبوک یې د انځورونو د خپروونکي کس، چې تر اوسه یې پېژندګلوي نه ده په ډاګه شوې، پرضد هم مقدمه دایره کړې او لټون یې کوي.
پولیسو دا اقدام تر هغې وروسته کړی دی چې د خیبر پښتونخوا لنډمهالي اعلاوزیر سید ارشد حسین شاه په کوهستان کې د نجلۍ د ناموسي وژنې په اړه اقدام وکړ او د نومبر پر ۲۸مه یې پولیسو ته د ککړو کسانو د ګرفتاري امر وکړ.
په کوهستان کې تر دې مخکې هم ورته پېښې شوې دي. د ۲۰۲۱ز کال په مې میاشت کې په کوهستان کې یو سړی او ښځه د پت په نوم ووژل شول.
تر دې مخکې په ۲۰۱۲ز کال کې پر ټولنیزو شبکو د واده یوې ویډیو تر خپرېدو وروسته د کوهستان یوې جرګې د څلورو نجونو او دوو هلکانو د وژنې امر کړی وو. په هغه ویډیو کې ښکارېدل چې څلور نجونه ناستې دي، چکچکې وهي (لاسونه پړکوي)، یو هلک ګډېږي او بل یې ویډیو جوړوي.
د هغې ویډیو پر سر د نجونو په ګډون یوشمېر کسان ووژل شول او د پاکستان سپریم کورټ یې نوټس هم اخیستی وو.
د سیمې یوه عدالت په ۲۰۱۹ز کال کې په هغو وژنو کې د ککړتیا په تور درو کسانو ته د عمري بند سزا اورولې وه او پینځه تورن کسان یې خوشې کړي ول.
خو له کوهستانه پرته د خیبر پښتونخوا په نورو سیمو کې هم د ناموسي وژنو پېښې کېږي. په صوبه کې د "دي اوېکنينګ" په نوم د ښځو د حقونو لپاره د کارکوونکي ناحکومتي سازمان یو مشر شمشېر علي خان په سېپټېمبر کې مشال راډیو ته ویلي ول چې په سوات کې د ۲۰۲۳ز کال په لومړیو اتو میاشتو کې د ناموس په نوم ۲۶ کسان وژل شوي چې زیاتره يې ښځې دي.
نوموړي دا څرګندونې تر هغې یوه ورځ وروسته کړې وې چې د مینګورې په بازار کې یوه ښځه ووژل شوه چې تور يې د هغې پر مېړه پورې شوی وو.
وروسته د مينګورې د پولیسو مشر (ډي اېس پي) امجد علي خان مشال راډيو ته وويل چې د هغې ښځې مېړه اختر علي یې د وژنې په تور نیولی دی.
شمشېر علي خان زیاته کړې وه چې د ناموسي وژنو او پر ښځو د تشدد د مخنيوي لپاره باید سیاسي، مذهبي او ولسي مشران فعاله شي او په خلکو کې اګهي خپره کړي.
له خیبر پښتونخوا پرته په بلوچستان او د پاکستان په نورو برخو کې هم وخت په وخت ناموسي وژنې کېږي. د ښځو د حقونو لپاره کارکوونکي سازمان عورت فاونډېشن د ۲۰۲۳ز کال په مې کې په یو رپورټ کې وویل چې په بلوچستان کې په تېرو پینځو کلونو کې د پت یا ناموس په نوم د ۱۴۹ ښځو د وژنو پېښې ثبت شوې دي.
په پاکستان د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د مخنیوي او خوندیتوب لپاره قوانین شته چې پکې پر ښځو د تېزاب اچونې، کورني تاوتریخوالي، ځورونو او د ناموسي وژنو په څېر جرمونو لپاره سختې سزاګانې بیان شوې دي.
