په افغانستان کې د طالبانو حکومت د مارچ پر ۲۳مه له شپږم ټولګي پورته د نجونو سکولونو د خلاصېدو یوازې څو ساعته وروسته د دغو ښونځیو د بیا تړلو امر وکړ.
د طالبانو د د تعليم وزارت ويلي چې دا سکولونه به هله پرانیستل کيږي چې د اسلامي قانون سره سم پلان ورته جوړ شي. د تعليم وزارت وياند، عزير احمد ريان د مارچ په ۲۳مه په کابل کې خبريالانو ته وويل چې دا حکم ورته د طالبانو مشرتابه ورليږلي. هغه زیاته کړه: ((د نجونو ټولو هغو ښوونځیو او ليسو ته چې له شپږم ټولګي څخه پورته دي خبر ورکول کېږي چې ديادو مکاتبو او ليسو درسونه تر امر ثاني پورې ځنډېدلي دي. هر کله چې په دې اړه له شريعت او افغاني دود او کلتور سره سمه جامع طرحه جوړه او داسلامي امارت د مشرتابه حکم وشي.))
دیدگاه سخنگوی وزارت #معارف در مورد بسته ماندن #مکاتب_دخترانه (متوسطه و لیسه) در کشور pic.twitter.com/Khts2F9w5o
— Bakhtar News Agency (@BakhtarNA) March 23, 2022
طالبانو تر اوسه پورې د شرعي چوکاټ تشريج نه ده کړي. ددوی د تعليم وزارت تېره اوونۍ اعلان کړی وو چې د نجونو په ګډون د ټولو زده کوونکو لپاره سکولونه به په ټول هېواد کې د مارچ پر ۲۳مه پرانیستل شي. ملګرو ملتونو د دې اعلان هرکلی کړی وو او ويلي يې وو چې تعليم د ټولو انسانانو بشري حق دی چې طالبان بايد ورته احترام وکړي. خو د مارچ په ۲۳مه، ملګرو ملتونو پر ټويټر ليکلي چې د طالبانو لخوا د ښوونځيو نه پرانیستل خواشينونکي دي.
The UN in Afghanistan deplores today’s reported announcement by the Taliban that they are further extending their indefinite ban on female students above the 6th grade being permitted to return school. pic.twitter.com/aNH7rj3amw
— UNAMA News (@UNAMAnews) March 23, 2022
د بشري حقونو د څار نړيوالې ادارې، هيومن رایټس واچ د ښځو د حقونو د برخې يوې مشرې، هيدر بار پر ټويټر ليکلي چې د طالبانو لخوا ټولو نجونو ته د ښوونځيو نه پرانیستل د افغان ملت سره ظلم دی. د افغانستان لپاره د جرمني سفير پوټزیل مارکس هم د ټولو ښوونځيو نه پرانیستل خفه کوونکي بللي دي. نوموړي پر ټويټر ليکلي چې دا کار د طالبانو لخوا د نړيوالو قوانينو او د دوی له پخوانيو وعدو سرغړونه په ډاګه کوي.
طالبانو د ۲۰۲۱ کال په اګست کې د محمد اشرف غني په مشرۍ جمهوري او منتخب حکومت په زور چپه کړ. په خپلې واکمنۍ کې يې د نجونو پر لوړو زده کړو یعنې پر منځني ښوونځیو او لیسیو بندیزونه ولګول. خو وروسته یې په ځينو ولايتونو دې ښوونځيو ته د پرانيستو اجازه ورکړه. په دې لړ کې په کابل کې د ښځو د حقونو او تعليم لپاره مبارزه کوونکو څو ځل مظاهرې هم کړي دي.